عدم تحمل لاکتوز و همه چیز درباره آن

لاکتوز یک قند طبیعی در شیر و محصولات لبنی است. برخی افراد با مشکل عدم تحمل لاکتوز مواجهند که این مشکل به علت کمبود آنزیم لاکتاز است و در گوارش آن‌ها تولید نمی‌شود. افرادی که به مشکل عدم تحمل لاکتوز دچار هستند، زمانی که محصولات لبنی مصرف می‌کنند، لاکتوز در روده کوچکشان هضم نمی‌شود و باعث بروز علائمی مانند گاز و بلغم شدید و اسهال می‌شوند. اگر دوست دارید که با مشکل عدم تحمل لاکتوز بیشتر آشنا شوید، با ما همراه باشید.

عدم تحمل لاکتوز چیست؟

عدم تحمل لاکتوز ناتوانی در هضم لاکتوز، قندی است که عمدتاً در شیر و محصولات لبنی یافت می شود. علت آن کمبود لاکتاز در بدن است، آنزیمی که توسط روده کوچک تولید می شود و برای هضم لاکتوز لازم است. اگرچه عدم تحمل لاکتوز خطرناک نیست، علائم آن می تواند ناراحت کننده باشد.

چه کسانی با مشکل عدم تحمل لاکتوز مواجهند؟

برای اکثر افراد، عدم تحمل لاکتوز در طول زمان ایجاد می‌شود زیرا بدن با گذشت زمان لاکتاز کمتری تولید می‌کند. عدم تحمل لاکتوز در بزرگسالان بیش از کودکان است.

تخمین زده می‌شود که ۳۶ درصد از آمریکایی‌ها و ۶۸ درصد از جمعیت جهان با مشکل عدم تحمل لاکتوز مواجهند. عدم تحمل لاکتوز بر افرادی با جمعیت‌ها و نژادهای قومی خاص – مانند آمریکایی های لاتین، آفریقایی-آمریکایی‌ها، بومیان آمریکا، آسیایی‌ها، اروپای شرقی و اهالی خاورمیانه – بیشتر از دیگران تأثیر می‌گذارد.

کدام غذاها حاوی لاکتوز هستند؟

هنگام خرید مواد غذایی، مواد تشکیل دهنده روی برچسب مواد غذایی را به دقت مطالعه کنید. ترکیبات مشتق شده از شیر که حاوی لاکتوز هستند، عبارتند از:

لاکتوز همچنین در حدود ۲۰ درصد از داروهای تجویزی، مانند قرص‌های ضد بارداری و حدود ۶ درصد از داروهای بدون نسخه مانند برخی از قرص‌های ضد اسید معده و گاز معده وجود دارد. این داروها معمولاً فقط افرادی را تحت تأثیر قرار می‌دهند که عدم تحمل لاکتوز شدید دارند. حتماً در زمان ویزیت پزشک، به او اطلاع دهید که به لاکتوز حساسیت دارید.

علت عدم تحمل لاکتوز چیست؟

عدم تحمل لاکتوز به دلیل کمبود لاکتاز در بدن ایجاد می‌شود؛ لاکتاز آنزیمی است که توسط روده کوچک تولید می‌شود و برای هضم لاکتوز لازم است. برخی از بیماری‌های گوارشی (مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، و بیماری سلیاک)، عفونت‌های معده یا روده و آسیب‌های روده کوچک (مانند جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی) ممکن است میزان لاکتاز موجود برای هضم صحیح لاکتوز را کاهش دهند. اگر روده کوچک آسیب دیده باشد، عدم تحمل لاکتوز ممکن است موقتی باشد و علائم پس از بهبودی روده بهبود یابد.

علائم عدم تحمل لاکتوز چیست؟

علائم عدم تحمل لاکتوز شامل حالت تهوع، گرفتگی عضلات، گاز، نفخ یا اسهال در عرض ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت پس از مصرف شیر یا محصولات لبنی است. علائم به این دلیل رخ می دهد که لاکتاز کافی برای هضم لاکتوز مصرف شده توسط بدن تولید نمی‌شود. شدت علائم با توجه به میزان لاکتوزی که فرد می‌تواند تحمل کند، متفاوت است. برخی از افراد ممکن است به مقادیر بسیار کمی از غذاهای حاوی لاکتوز حساس باشند، در حالی که برخی دیگر تحمل لاکتوز بالاتری دارند و می توانند قبل از اینکه متوجه بروز علائم شوند، مقادیر بیشتری لاکتوز مصرف کنند.

عدم تحمل لاکتوز چگونه تشخیص داده می شود؟

رایج‌ترین آزمایش برای تشخیص کمبود لاکتاز، تست تنفس هیدروژن است. این آزمایش در کلینیک‌ها یا مطب پزشک انجام می‌شود. در عمل، بسیاری از پزشکان از بیمارانی که مشکوک به عدم تحمل لاکتوز هستند می‌خواهند که به مدت ۱ یا ۲ هفته از مصرف شیر و محصولات لبنی خودداری کنند تا ببینند آیا علائم آنها فروکش می‌کند یا خیر و سپس با آزمایش تنفس هیدروژن تشخیص را تأیید می‌کنند. تست تنفس هیدروژنی میزان هیدروژن موجود در نفس را پس از نوشیدن یک نوشیدنی حاوی لاکتوز اندازه‌گیری می‌کند.

درمان عدم تحمل لاکتوز چگونه است؟

عدم تحمل لاکتوز به راحتی قابل درمان است. هدف از درمان، مدیریت علائم از طریق تغییرات در رژیم غذایی است.

افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز معمولاً می‌توانند غذاهای حاوی لاکتوز را پیدا کنند که علائمی در آن‌ها ایجاد نکند و به آن‌ها حساسیت نداشته باشند. اگر به لاکتوز حساسیت دارید، می توانید از طریق آزمون و خطا متوجه شوید که چه مقدار و چه نوع محصولات حاوی لاکتوز را می‌توانید میل کنید یا می توانید به طور موقت تمام غذاهای حاوی لاکتوز را با استفاده از یک رژیم غذایی بدون لاکتوز از رژیم غذایی معمول خود حذف کنید، سپس به تدریج آنها را دوباره اضافه کنید تا سطح تحمل لاکتوز خود را پیدا کنید.

برای آزمون و خطا، سعی کنید مقدار کمتری از غذاهای لبنی معمولی خود را مصرف کنید، آنها را با لبنیات بدون لاکتوز جایگزین کنید، یا شیر و محصولات لبنی را همراه با وعده های غذایی مصرف کنید، زیرا ممکن است لاکتوز با سایر غذاها بهتر تحمل شود.

علاوه بر این، بسیاری از افراد مواد غذایی حاوی لاکتوز کم، مثل پنیر و ماست، را بهتر تحمل می‌کنند و می‌توانند مواد لبنی را در وعده‌های غذایی خود به مقدار کم جای دهند.

برای خرید پنیر و دیگر محصولات لبنی می‌توانید به قسمت محصولات سایت کالین مراجعه کنید و محصول مورد نظر خود را به صورت اینترنتی خریداری کنید (ویژه تهران). برای خرید محصولات کالین به صورت حضوری به فروشگاه‌ها و نمایندگی‌های کالین مراجعه کنید.

رژیم غذایی بدون لاکتوز چگونه است؟

در صورت تمایل، یک رژیم غذایی بدون لاکتوز باید به مدت دو هفته دنبال شود. اگر علائم پس از رژیم سخت ۲ هفته‌ای کاهش یافت، به تدریج و آرام آرام غذاهای حاوی لاکتوز را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و میزان تحمل را کنترل کنید.

عدم تحمل لاکتوز در کودکان

عدم تحمل لاکتوز تنها مختص بزرگسالان نیست و در کودکان نیز اتفاق می‌افتد. برخی از علل رایج عدم تحمل لاکتوز در نوزادان و کودکان عبارتند از:

• بیماری‌های گوارشی یا عفونت
• آسیب به روده کوچک
• سابقه خانوادگی عدم تحمل لاکتوز. در این موارد، با گذشت زمان، بدن ممکن است کمتر از آنزیم لاکتاز بسازد. علائم ممکن است در سنین نوجوانی یا بزرگسالی رخ دهد.
• نوزادی که خیلی زود به دنیا می آید (نوزاد نارس). این نوع عدم تحمل لاکتوز اغلب یک مشکل کوتاه مدت است که از بین می رود.
• در موارد بسیار نادر، برخی از نوزادان از بدو تولد نمی توانند لاکتاز بسازند.

عدم تحمل لاکتوز و بوی بد دهان

عدم تحمل لاکتوز ناتوانی بدن در هضم قندهای موجود در شیر است. میکروب های قند هضم نشده باعث ایجاد بوی بد در نفس شما می شود. به این دلیل است که عدم تحمل لاکتوز با بوی بد دهان همراه است.

سوالات رایج در مورد عدم تحمل لاکتوز

منابع:

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/7317-lactose-intolerance

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/lactose-intolerance