نان پنجره‌ای یا خودمانی‌تر نون پنجره ای یکی از شیرینی‌های سنتی و خوشمزه ایرانی است که در مراسم‌های مختلف مانند عید نوروز، شب یلدا و جشن‌های عروسی سرو می‌شود. این شیرینی علی‌رغم بافتی ترد و ظاهری زیبا، به‌راحتی در خانه تهیه می‌شود و طعمی لذیذ دارد. در ادامه، طرز تهیه نان پنجره‌ای خانگی به روش قنادی را با جزئیات کامل و نکات مهم به شما آموزش خواهیم داد.
تاریخچه نان پنجره‌ای: از ریشه‌های اسکاندیناوی تا سفر به سفره‌های ایرانی
نان پنجره‌ای، که در کشورهای اسکاندیناوی به نام «روزِت» (Rosette) شناخته می‌شود، یکی از شیرینی‌های سنتی و محبوب در ایران است که در مراسم‌های مختلف مانند عید نوروز، شب یلدا و جشن‌های عروسی سرو می‌شود. این شیرینی با بافتی ترد و ظاهری زیبا، به‌راحتی در خانه تهیه می‌شود و طعمی لذیذ دارد.
شیرینی نان پنجره ای اصالتاً متعلق به کشورهای اسکاندیناوی مانند نروژ، سوئد و دانمارک است. در این کشورها، این شیرینی به‌عنوان یکی از خوراکی‌های سنتی شب عید تهیه می‌شود. در واقع، نان پنجره‌ای در این کشورها نمادی از جشن‌های سال نو و مراسم‌های خانوادگی محسوب می‌شود.
مواد لازم شیرینی نان پنجره ای
دستور نون پنجره ای بسیار راحت است و تنها مواد زیر را برای درست کردن آن لازم دارید:
مواد لازم | مقدار |
تخم‌مرغ | ۴ عدد |
آرد سفید (آرد قنادی) | ۱ پیمانه |
نشاسته ذرت | ۵۵ گرم |
گلاب | ۲۵ گرم |
شیر | ۱/۴ پیمانه |
وانیل | ۱/۲ قاشق چای‌خوری |
پودر قند | به مقدار لازم |
پودر هل | به مقدار لازم |
روغن مایع | به میزان لازم |
مراحل کامل دستور نان پنجره ای
مرحله ۱: تهیه مایه خمیر
در یک کاسه بزرگ، نشاسته ذرت را با گلاب مخلوط کنید و هم بزنید تا نشاسته کاملاً در گلاب حل شود. سپس شیر را به این مخلوط اضافه کنید و هم بزنید تا ترکیب یکنواختی حاصل شود.
مرحله ۲: افزودن تخم‌مرغ‌ها
تخم‌مرغ‌ها را به مخلوط نشاسته و شیر اضافه کنید و با همزن دستی یا برقی به خوبی هم بزنید تا مایه یکدستی به دست آید.
مرحله ۳: اضافه کردن آرد
آرد سفید را به تدریج به مایه اضافه کنید و با لیسک یا همزن دستی هم بزنید تا خمیری نرم و یکدست به دست آید.
مرحله ۴: استراحت خمیر
روی کاسه را با سلفون بپوشانید و اجازه دهید مایه در یخچال به مدت حداقل ۱ ساعت استراحت کند. این مرحله باعث می‌شود تا بافت نان پنجره‌ای تردتر شود.
مرحله ۵: آماده‌سازی روغن
در یک تابه گود، روغن مایع بریزید تا عمق آن به اندازه کافی برای غوطه‌ور شدن قالب نان پنجره‌ای باشد. روغن را روی حرارت متوسط قرار دهید تا داغ شود. برای تست دمای روغن، می‌توانید یک قطره از مایه را در روغن بریزید؛ اگر سریع شناور شد و حباب نزد، روغن آماده است.
مرحله ۶: سرخ کردن نان پنجره‌ای
قالب نان پنجره‌ای را در روغن داغ قرار دهید تا داغ شود. سپس قالب را به مدت کوتاهی در مایه زده و بلافاصله در روغن داغ فرو کنید. پس از چند ثانیه، نان پنجره‌ای از قالب جدا می‌شود. نان را تا زمانی که طلایی رنگ شود در روغن سرخ کنید.
مرحله ۷: جذب روغن اضافی
پس از سرخ شدن، نان پنجره‌ای را با کفگیر سوراخ‌دار از روغن خارج کرده و روی دستمال کاغذی قرار دهید تا روغن اضافی آن جذب شود.
مرحله ۸: تزئین نان پنجره‌ای
پس از خنک شدن نان پنجره‌ای، پودر قند را با پودر هل مخلوط کرده و روی شیرینی‌ها الک کنید. برای تزئین بیشتر، می‌توانید از پودر پسته نیز استفاده کنید.
نکات پایانی درست کردن نون پنجره ای
- دمای روغن: اگر روغن خیلی داغ باشد، نان پنجره‌ای سریعاً می‌سوزد و اگر روغن سرد باشد، نان به قالب می‌چسبد.
- استراحت خمیر: استراحت دادن به مایه در یخچال باعث تردتر شدن نان پنجره‌ای می‌شود.
- قالب: قالب نان پنجره‌ای باید تمیز و خشک باشد تا مایه به آن نچسبد.
- نگهداری: برای نگهداری نان پنجره‌ای، آن را در ظرف دربسته و در دمای اتاق قرار دهید تا تردی خود را حفظ کند.
سوالات متداول
چگونه می‌توان نان پنجره‌ای را ترد و سبک درست کرد؟
برای ترد و سبک شدن نان پنجره‌ای، استفاده از نشاسته ذرت و استراحت دادن به مایه در یخچال بسیار مؤثر است. همچنین، دمای مناسب روغن در هنگام سرخ کردن نقش مهمی در تردی نان دارد.
چه نوع آردی برای تهیه نان پنجره‌ای بهتر است؟
استفاده از آرد سفید قنادی برای تهیه نان پنجره‌ای انتخاب بهتری است. این نوع آرد باعث لطافت و تردی بیشتر شیرینی می‌شود.
چگونه می‌توان نان پنجره‌ای را نگهداری کرد تا تازه بماند؟
برای نگهداری نان پنجره‌ای، آن را در ظرف دربسته و در دمای اتاق قرار دهید. از قرار دادن شیرینی در یخچال خودداری کنید، زیرا باعث نرم شدن آن می‌شود.